Mè đen, hay còn gọi là vừng đen, từ lâu đã được xem là một trong những loại ngũ cốc quý trong “Thần Nông Bản Thảo Kinh” – bộ sách dược học cổ điển của phương Đông. Nhờ hàm lượng dinh dưỡng dồi dào và công dụng đa dạng, mè đen được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực và y học. Chỉ cần bổ sung mỗi ngày khoảng một thìa nhỏ mè đen, cơ thể đã có thể nhận được rất nhiều lợi ích đáng giá cho sức khỏe.
Lợi ích của mè đen đối với sức khỏe
1. Giúp hạ huyết áp, làm mềm và bảo vệ mạch máu
Mè đen rất giàu các dưỡng chất quan trọng như phospholipid, axit linoleic, vitamin nhóm B và E. Trong đó, axit linoleic nổi bật với khả năng làm mềm mạch máu, hỗ trợ cải thiện độ đàn hồi của thành mạch. Khi mạch máu được bảo vệ tốt, nguy cơ hình thành mảng xơ vữa giảm đi đáng kể.
Ngoài ra, một số nghiên cứu cũng ghi nhận mối liên hệ giữa việc bổ sung mè đen và sự cải thiện huyết áp, giúp giảm nguy cơ tăng huyết áp – yếu tố dẫn đến đột quỵ và bệnh tim mạch.
2. Chống oxy hóa mạnh, làm chậm quá trình lão hóa
Mè đen chứa vitamin E – một chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp bảo vệ tế bào khỏi tác động của gốc tự do, làm giảm tình trạng viêm trong cơ thể.
Song song đó, axit folic trong mè đen được chứng minh có khả năng làm giảm nguy cơ đột quỵ và tăng cường sức khỏe hệ thần kinh.
Việc duy trì thói quen ăn mè đen giúp cơ thể nâng cao sức đề kháng, hạn chế lão hóa da, tóc và các cơ quan bên trong.
3. Tăng cường sức khỏe xương khớp
Canxi là dưỡng chất cốt lõi cho xương khớp, tuy nhiên không phải chỉ có sữa mới cung cấp canxi. Thực tế, hàm lượng canxi trong mè đen cao vượt trội hơn nhiều loại đậu hoặc rau xanh.
Ví dụ:
-
10g mè rang (khoảng 2 thìa cà phê) cung cấp canxi tương đương
▸ 140g cải thảo hoặc
▸ 30g đậu phụ.
Nhờ đó, bổ sung mè đen thường xuyên giúp củng cố xương, răng và hỗ trợ phòng ngừa loãng xương ở người lớn tuổi hoặc phụ nữ sau sinh.
4. Bổ máu, hỗ trợ phòng ngừa thiếu máu
Mè đen là nguồn tự nhiên cung cấp sắt và axit folic, hai chất không thể thiếu trong quá trình tạo máu. Ăn mè đen đều đặn giúp cải thiện tình trạng hoa mắt, mệt mỏi, chán ăn và đặc biệt hữu ích cho người thiếu máu do thiếu sắt. Đây cũng là loại thực phẩm giúp duy trì sức khỏe tổng thể và cải thiện tuần hoàn máu.
5. Tốt cho não bộ, hạn chế tóc bạc sớm
Mè đen chứa lượng lecithin dồi dào – chất quan trọng giúp duy trì hoạt động của tế bào thần kinh, tăng cường trí nhớ và hỗ trợ chức năng não bộ.
Không chỉ vậy, lecithin còn nuôi dưỡng nang tóc, giúp tóc chắc khỏe, giảm rụng, hỗ trợ hạn chế tóc bạc sớm – một trong những lý do mè đen được sử dụng nhiều trong các món ăn dưỡng nhan, dưỡng tóc.
Lưu ý khi ăn mè đen
1. Không nên ăn quá nhiều
Mè đen có hàm lượng calo cao: 100g chứa hơn 570 kcal.
Nếu ăn quá nhiều, cơ thể có thể tăng cân, gây nóng bụng hoặc rối loạn tiêu hóa. Người trưởng thành chỉ nên dùng khoảng 15–30g/ngày (tương đương 1–2 thìa canh).
2. Người có vấn đề tiêu hóa cần cẩn trọng
Mè đen giàu chất xơ không hòa tan, vì vậy nếu bạn đang bị rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, viêm loét dạ dày – đại tràng, ăn mè đen sống có thể khiến tình trạng đầy bụng, đau quặn hoặc tiêu chảy nặng hơn.
Người cao tuổi, trẻ nhỏ, người mới ốm dậy nên xay nhuyễn, nấu chín để dễ hấp thu hơn.
3. Không nên ăn khi đang đói
Do chứa nhiều dầu, mè đen kích thích nhu động ruột khá mạnh. Ăn khi bụng rỗng dễ gây đau bụng, buồn nôn hoặc đi ngoài.
Tốt nhất nên ăn kèm với cơm, cháo, sữa, hoặc chế biến thành chè mè đen, bánh mè đen để dễ tiêu và ngon miệng.
4. Người bị sỏi thận hoặc bệnh gút nên hạn chế
Mè đen chứa nhiều oxalat, chất dễ kết tinh tạo sỏi thận. Vì vậy người có tiền sử sỏi thận nên tránh ăn thường xuyên.
Ngoài ra, mè đen có hàm lượng purin tương đối cao, có thể làm tăng axit uric trong máu – gây bất lợi cho người bị bệnh gút.
