Vi khuẩn HP dạ dày là gì?

Vi khuẩn HP dạ dày có tên đầy đủ là helicobacter pylori. Sau khi xâm nhập vào đường tiêu hóa, vi khuẩn này có thể âm thầm phát triển mà không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Do đó, rất nhiều người mắc bệnh mà không biết. Nhiều năm sau, vi khuẩn HP đã xâm nhập vào niêm mạc dạ dày đủ lâu sẽ làm xuất hiện các vết loét. 

Mặc dù không quá nguy hiểm nhưng nhiễm khuẩn HP dạ dày là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm loét dạ dày tá tràng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong một số ít trường hợp, tình trạng này có thể dẫn đến nhiễm trùng và ung thư dạ dày.

Triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP trong dạ dày

Niêm mạc dạ dày là lớp màng bảo vệ dạ dày. Sau khi xâm nhập vào cơ thể, HP sẽ tấn công niêm mạc dạ dày. Khi tổn thương ngày càng nghiêm trọng, sẽ xuất hiện tình trạng viêm, loét, chảy máu, nhiễm trùng… Lúc này, các dấu hiệu viêm loét dạ dày, tá tràng sẽ xuất hiện. Những triệu chứng này có thể kéo dài vài phút hoặc hàng giờ, bao gồm:

Đau hoặc nóng rát bụng, dạ dày, đặc biệt là khi bụng rỗng

Buồn nôn, nôn mửa

Chán ăn

Ợ hơi thường xuyên

Phình (sình bụng) bụng

Giảm cân không rõ lý do

Đi tiêu phân đen khi có chảy máu dạ dày. (2)

Người bệnh có thể cảm thấy tốt hơn sau khi uống sữa hoặc thuốc kháng axit.

BS.CKI Hoàng Đình Thành, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, lưu ý thêm, người bệnh nên thăm khám bác sĩ ngay khi xuất hiện các triệu chứng như:

Phân có máu, đỏ sẫm hoặc đen như bã cà phê

Nôn ra máu

Khó thở

Chóng mặt hoặc ngất xỉu do thiếu máu hoặc cơn đau quá nặng

Mệt mỏi không rõ nguyên do

Màu da nhợt nhạt do thiếu máu mạn hoặc cấp tính vì chảy máu

Đau bụng âm ỉ hay dữ dội.

Nhiễm vi khuẩn HP do đâu?

Tất cả mọi người đều có nguy cơ nhiễm khuẩn HP. Tỷ lệ mắc bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như tuổi tác, khu vực địa lý, thói quen sinh hoạt và chất lượng sống. Một số người có thể nhiễm HP từ nhỏ nhưng đến khi trưởng thành mới xuất hiện dấu hiệu bệnh. Nguyên nhân là do sau khi xâm nhập vào đường tiêu hóa, vi khuẩn HP sẽ âm thầm phát triển trong thời gian dài, làm thay đổi môi trường niêm mạc ở khu vực này, tăng nồng độ axit. Khi niêm mạc dạ dày trở nên quá yếu ớt, các vết loét bắt đầu xuất hiện.

Vi khuẩn này thường xâm nhập vào cơ thể qua đường ăn uống. Do đó, căn bệnh này đặc biệt phổ biến ở những người có môi trường sống kém vệ sinh, không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Vi khuẩn Helicobacter pylori (viết tắt là HP) là một trong những loại vi khuẩn phổ biến, có liên quan đến các bệnh đường tiêu hóa như loét dạ dày tá tràng, K dạ dày. Loại vi khuẩn này có thể lây nhiễm qua nhiều con đường khác nhau như đường miệng, đường phân, sử dụng chung các thiết bị y tế…

Khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn HP có thể gây ra các vấn đề như đầy bụng, đau vùng dạ dày dai dẳng, trào ngược axit dạ dày thực quản, hôi miệng bất thường, sụt cân đột ngột… Ai cũng có nguy cơ nhiễm vi khuẩn HP.

Vi khuẩn HP phát triển trong dạ dày. Chúng tiết ra enzym urease có khả năng thích nghi với môi trường axit trong dạ dày. Nhờ đó, vi khuẩn HP có thể hoạt động và gây ra các tổn thương niêm mạc dạ dày. Khi đó, người bệnh sẽ gặp các vấn đề viêm loét dạ dày, ta tràng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển và trở thành K dạ dày.

Ngăn ngừa và điều trị sớm vi khuẩn HP có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của dạ dày, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa cũng như K dạ dày.

Dưới đây là một số thực phẩm có tác dụng việc ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn HP mà bạn có thể bổ sung vào chế độ ăn hằng ngày.

Tỏi

Tỏi có chứa allicin. Đây là một chất có tác dụng diệt khuẩn mạnh mẽ. Allicin có thể ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Chất kháng khuẩn trong tỏi chính là thứ tạo ra mùi cay nồng đặc trưng cho loại thực phẩm này. Nó có thể được dùng như một loại kháng sinh tự nhiên có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn, bao gồm cả vi khuẩn HP.

Ăn tỏi là một trong những cách bảo vệ sức khỏe, ngăn ngừa bệnh tiêu hóa, xung huyết dạ dày, K dạ dày.

Tỏi sống nguyên củ chỉ chứa alliin – tiền thân của allicin. Khi băm, nghiền nhỏ tỏi, alliin sẽ được chuyển hóa thành allicin. Lúc này, các hoạt tính kháng sinh, chống oxy hóa của tỏi mới phát huy hiệu quả tốt nhất. Vì vậy, ăn tỏi sống ở dạng đập dập, băm hoặc xay nhuyễn là cách tận dụng tối đa các giá trị dinh dưỡng mà tỏi mang lại.

Bông cải xanh

Bông cải xanh là thực phẩm mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể. Loại rau này chứa sulforaphane. Đây là một chất có khả năng cản trở hoạt động của vi khuẩn HP, ngăn loại vi khuẩn này gây hại cho đường tiêu hóa. Ngoài ra, bông cải xanh còn chứa nhiều canxi, vitamin B. Các chất này đều có lợi trong việc điều trị vi khuẩn HP.

Isothiogenates trong bông cải xanh có tác dụng tăng cường miễn dịch dạ dày cũng như ức chế sự phát triển của vi khuẩn HP.

Ngoài bông cải xanh, các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa khác như rau xanh lá, ớt chuông, dâu tây, mâm xôi, táo, bắp cải… cũng có tác dụng trong việc tăng cường miễn dịch, giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn HP trong co wtheer.

Trà xanh

Trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa và catechin. Các chất này giúp ngăn các tổn thương tế bào do gốc tự do gây ra và hỗ trợ làm giảm viêm trong cơ thể.

Uống trà xanh thường xuyên là một cách tốt để chống lại vi khuẩn HP.

Đại học Khoa học Y tế Tabriz (Iran) từng có một nghiên cứu chỉ ra rằng trà xanh và các sản phẩm làm từ trà xanh có tác dụng ngăn chặn vi khuẩn HP phát triển. Bên cạnh đó, chất polyphenol trong trà xanh sẽ giúp giảm viêm, tăng khả đốt cháy chất béo trong cơ thể, ngăn ngừa tình trạng tích tụ mỡ thừa dẫn tới béo phì. Khi đó, nguy cơ mắc một số bệnh cũng giảm xuống.

Lưu ý, trà xanh chứa caffein có thể gây mất ngủ nên chỉ dùng với lượng vừa phải và không uống khi đói.

Sữa chua

Ăn gì để diệt vi khuẩn HP? Câu trả lời tiếp theo chúng là các loại sữa chua, sữa chua uống,… là một loại đồ uống chứa nhiều các khuẩn lợi vô cùng tốt cho dạ dày của chúng ta. Men vi sinh trong sữa chua tác động tích cực vào hoạt động của hệ tiêu hóa. 

Sữa chua mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là hệ tiêu hóa. Lợi khuẩn trong sữa chua có tác dụng cải thiện các vấn đề tiêu hóa, giúp kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn HP.

Khi vi khuẩn HP xâm nhập vào dạ dày, niêm mạc dạ dày bị tổn thương. Ngoài ra, enzyme urease do vi khuẩn này tiết ra còn làm thay đổi nồng độ pH, khiến hệ vi sinh trong dạ dày và đường ruột bị ảnh hưởng, rơi vào trạng thái mất cân bằng. Điều này sẽ dẫn tới vấn đề viêm loét dạ dày. Trong khi đó, sữa chua cung cấp nhiều lợi khuẩn giúp cân bằng lại hệ vi sinh. Nhờ vậy, niêm mạc dạ dày cũng được hỗ trợ để hồi phục.

Khi vi khuẩn HP phát triển quá mức, các vết viêm loét trong dạ dày sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh tiến triển nặng và có thể dẫn tới K dạ dày. Bổ sung các thực phẩm giàu lợi khuẩn như sữa chua có tác dụng kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn HP, hỗ trợ điều trị bệnh dạ dày.

Sữa chua chứa axit lactic có tác dụng phá vỡ lớp bảo vệ của vi khuẩn HP. Khi đó, loại vi khuẩn này sẽ mất đi khả năng tồn tại trong môi trường axit của dạ dày.

Nghệ

Nghệ có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa, chống gây đột biến và kháng khuẩn.

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng các hoạt chất trong nghệ có khả năng ức chế và tiêu diệt vi khuẩn HP. Nghệ ngăn chặn con đường sản xuất trao đổi chất của loại vi khuẩn này, khiến chúng không thể tiếp tục tồn tại.

Ngoài ra, nghệ cũng có tác dụng giảm đau rất tốt, hỗ trợ quá trình sữa chữa niêm mạc dạ dày bị tổn thường. Uống nghệ (thường kết hợp với mật ong) là một trong những bài thuốc chữa bệnh dạ dày được nhiều người tin dùng.

Lưu ý, các thực phẩm này có tác dụng nhất định trong việc ức chế sự phát triển vi khuẩn HP, giúp hỗ trợ quá trình điều trị. Người bệnh vẫn cần phải tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ, sử dụng thuốc kê đơn đúng liều, đúng cách để có kết quả điều trị hiệu quả nhất.

Rau xanh

Tất cả chúng ta đều biết rau xanh rất tốt cho cơ thể chúng ta, chúng chứa nhiều vitamin, chất xơ, chất chống oxy hóa,… như bông cải xanh, ớt chuông, bắp cải, cải bó xôi,…

Những loại rau xanh này hỗ trợ, cải thiện hệ tiêu hóa của chúng ta hoạt động tốt hơn. Ngoài ra chúng còn giúp cải thiện miễn dịch trong cơ thể chúng ta. Đặc biệt là bông cải xanh, không chỉ là thực phẩm cực tốt dành cho những người đang giảm cân, giảm mỡ, mà nó còn tác dụng vô cùng tốt cho những người có triệu chứng đau dạ dày. Sulforaphane có trong bông cải có tác dụng ức chế hoạt động của vi khuẩn HP. 

Một số loại trái cây có chứa nhiều chất chống oxy cao

Để có một bữa ăn lành mạnh, phong phú có thể tiêu diệt được vi khuẩn thì có thể bổ sung ăn thêm một số loại trái cây ngoài rau xanh như táo, dâu tây, mâm xôi, việt quất, anh đào,… Những loại quả mọng (berry) có chứa nhiều chất chống oxy như acid ellagic, resveratrol,… 

Các chất này giúp kiểm soát tốt các gốc tế bào tự do. Từ đó giúp làm giảm lại sự hoạt động, sinh sôi của vi khuẩn HP. Cũng như có tác dụng tính cực trong hoạt động kháng viêm.

Một số loại thực phẩm khác giúp diệt vi khuẩn HP khác

Khi phải suy nghĩ ăn gì để diệt vị khuẩn HP thì ngoài những thực phẩm tự nhiên như ở trên đã nêu. Ta có một số loại thực phẩm khác hỗ trợ trong quá trình chế biến thực phẩm cũng là khắc tinh của vi khuẩn HP như mật ong, tỏi, tinh bột nghệ, trà xanh đã khử cafein, dầu oliu, một số loại dầu ăn thực vật khác,…

Nhiễm vi khuẩn HP cần kiêng loại thực phẩm nào?

Khi bị nhiễm vi khuẩn HP ngoài việc thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ, ăn bổ sung một số thực phẩm ức chế lại việc hoạt động và sản sinh của vi khuẩn HP thì các bạn nên lưu ý 1 số kiêng 1 số loại thực phẩm. Cụ thể, các bạn nên chú ý tới một số loại thực phẩm không nên hoặc hạn chế ăn quá nhiều khi nhiễm vi khuẩn HP như café, socola, đồ ăn cay nồng, đồ uống có cồn, có gas, trái cây có tính acid mạnh như cam, quýt, cóc,…

Bởi một số người khi bị nhiễm vi khuẩn HP có thể sẽ gặp phải triệu chứng trào ngược dạ dày. Mà những thực phẩm nêu trên sẽ khiến triệu chứng này trở nên nặng, khiến cơ thể chúng ta khó chịu hơn.

Cách phòng ngừa vi khuẩn HP

Ngày nay số lượng người bị nhiễm vi khuẩn HP vô cùng phổ biến. Vẫn có thể tìm thấy vi khuẩn HP ở trong cơ thể người khỏe mạnh. Vậy nên cách phòng ngừa tốt nhất là sẵn sàng thay đổi cách sống lành mạnh hơn

Chăm chỉ hoạt động thể dục thể thao, thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống một cách lành mạnh hơn.

Thường xuyên khám sức khỏe định kỳ, sàng lọc khi có triệu chứng nghi ngờ bị nhiễm vi khuẩn HP hoặc tiến hành tầm soát ung thư dạ dày. Phát hiện bệnh sớm thì thời gian điều trị bệnh sẽ nhanh chóng và đạt hiệu quả tốt nhất. 

Hy vọng bài viết đã trang bị thêm cho bạn những kiến thức bổ ích về vi khuẩn HP, ăn gì để diệt vi khuẩn HP cũng như những loại thực phẩm không nên ăn khi viêm loét, trào ngược dạ dày khi nhiễm vi khuẩn HP. Hãy bổ sung những loại thực phẩm tốt giúp ức chế vi khuẩn HP để tăng cường sức khỏe nhé.