Bảo hiểm xã hội là gì?
Bảo hiểm xã hội (BHXH) là chính sách an sinh do Nhà nước tổ chức, nhằm bảo vệ thu nhập và quyền lợi của người lao động khi gặp các rủi ro trong cuộc sống như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, nghỉ hưu hoặc tử tuất.
Khi tham gia BHXH, người lao động sẽ có chế độ hưu trí, gọi là lương hưu, có thể nhận hàng tháng hoặc rút một lần. Nhờ đó, người lao động có thể an nhàn hơn khi về già, không còn sức lao động nhưng vẫn không trở thành gánh nặng của gia đình và xã hội.
Đóng BHXH 15 năm, được bao nhiêu tiền lương hưu?
Theo Luật BHXH sửa đổi (có hiệu lực từ 1/7/2025), người lao động đóng BHXH từ 15 năm trở lên khi đủ tuổi nghỉ hưu sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng. Mức lương hưu được tính theo công thức:
Mức lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ hưởng lương hưu (%) × Mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH
Tỷ lệ hưởng lương hưu:
Lao động nữ: Đóng 15 năm được hưởng 45% mức bình quân tiền lương/thu nhập. Mỗi năm đóng thêm cộng 2%, tối đa 75% khi đóng đủ 30 năm.
Lao động nam: Đóng 15 năm được hưởng 40% mức bình quân tiền lương/thu nhập. Từ năm thứ 16–20, mỗi năm cộng 1%, từ năm thứ 20 trở đi mỗi năm cộng 2%, tối đa 75% khi đóng đủ 35 năm
Đóng BHXH từ 10 năm trở lên có rút một lần 500 triệu đồng được không?
Hiện không có quy định pháp luật nào cho phép người lao động đóng BHXH từ 10 năm trở lên được rút một lần cố định 500 triệu đồng. Đây có thể là thông tin hiểu lầm hoặc chưa chính xác.
Điều kiện rút BHXH một lần:
Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH (theo luật sửa đổi từ 1/7/2025) hoặc 20 năm (theo luật hiện hành) và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
Nghỉ việc trên 1 năm, không tiếp tục đóng BHXH và chưa đủ 20 năm đóng.
Định cư nước ngoài hoặc mắc bệnh hiểm nghèo (ung thư, bại liệt, HIV giai đoạn AIDS, v.v.).
Các trường hợp đặc biệt khác, như lao động nữ ở xã, phường, thị trấn, công an, bộ đội xuất ngũ, v.v.
Việc rút BHXH một lần sẽ tính theo mức đóng và thời gian tham gia, không có con số cố định như 500 triệu đồng.
Cách tính BHXH một lần
Mức hưởng BHXH một lần được xác định dựa trên số năm đóng và mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH.
Từ năm 2014 trở đi, mỗi năm đóng BHXH được tính bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương/thu nhập.
Công thức tính:
Mức hưởng = (1,5 × Mbqtl × thời gian đóng trước 2014) + (2 × Mbqtl × thời gian đóng từ 2014 trở đi)
Trong đó, Mbqtl là mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH.
Ví dụ minh họa: Giả sử một người lao động đóng BHXH 10 năm (2015–2025) với mức bình quân tiền lương tháng đóng là 5 triệu đồng:
Mức hưởng = 2 × 5 triệu × 10 năm = 100 triệu đồng
Điều này cho thấy, để rút được 500 triệu đồng, mức bình quân tiền lương tháng đóng phải rất cao. Cụ thể:
500 triệu ÷ (2 × 10 năm) = 25 triệu đồng/tháng
Để đạt mức này, người lao động phải có thu nhập rất cao và đóng BHXH ở mức tối đa (tối đa 46,8 triệu đồng/tháng từ 1/7/2024).
Kết luận: Việc rút BHXH một lần 500 triệu đồng không phải là quy định cố định và chỉ xảy ra khi người lao động đóng BHXH với mức lương rất cao trong thời gian dài. Với mức lương trung bình từ 5–10 triệu đồng/tháng, số tiền rút một lần sau 10 năm thường dao động 50–200 triệu đồng, tùy thuộc vào mức lương cụ thể.
Từ 1/7/2025, Luật BHXH sửa đổi khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để đủ 15 năm nhận lương hưu, thay vì rút một lần, vì rút một lần sẽ làm mất quyền lợi lương hưu và BHYT dài hạn.
Lời khuyên: Người lao động nên cân nhắc kỹ giữa việc rút BHXH một lần và tiếp tục đóng để nhận lương hưu. Lương hưu mang lại thu nhập ổn định và quyền lợi BHYT, đặc biệt hữu ích khi về già. Chỉ trong những trường hợp bất khả kháng như đi định cư nước ngoài hoặc mắc bệnh hiểm nghèo, người lao động mới nên rút BHXH một lần.
