Ngày 28 tháng 10 năm 2025, báo Đời sống Pháp luật đăng tải bài viết với tiêu đề “Nghe cuộc gọi số lạ, người phụ nữ SN 1993 không nói gì, cúp máy luôn vẫn nhận được thông báo: Tài khoản bị trừ 2 tỷ đồng”. Nội dung như sau:

Tháng 6/2024, khi đang lướt mạng xã hội, người phụ nữ họ Từ (SN 1993, Trung Quốc) bất ngờ được thêm vào nhóm chat có hơn 5.000 người. Những thành viên trong nhóm gửi ảnh chụp màn hình có dòng chữ “Nhiệm vụ đã hoàn thành” và “Phần thưởng được nhận”. Điều này khơi dậy sự tò mò của cô Từ. Người phụ nữ đã lập tức liên hệ quản trị viên để hỏi về cách thức hoạt động của nhóm.

Quản trị viên cho biết thành viên sẽ thực hiện thao tác đặt hàng đơn giản theo điều phối, sau đó nhận hoa hồng khi hoàn thành nhiệm vụ. Thấy nhiều người nhận tiền thưởng thành công, cô Từ cũng xin tham gia. Đối phương yêu cầu người phụ nữ tải về một ứng dụng khác và thực hiện công việc trên nền tảng này. 

Cô Từ làm theo thì nhận được một cuộc điện thoại số lạ. Người ở đầu dây bên kia cho biết: “Cô Từ, cô đang vướng vào một đường dây lừa đảo…”. Thời gian gần đây, người phụ nữ thường xuyên nghe tin tức về những vụ lừa đảo qua điện thoại. Thấy đối phương có hành động bất thường nên cô Từ cảnh giác cúp máy luôn, không nói hay cung cấp bất kỳ thông tin nào.

Người phụ nữ còn nhắn tin riêng cho một thành viên trong nhóm để hỏi thăm. Người này khẳng định cô Từ vừa nhận được “cuộc gọi quấy rối của đối thủ từ nền tảng khác”. Thành viên này xác nhận đã được thanh toán hoa hồng đầy đủ, còn chụp màn hình số dư tài khoản sau một thời gian hoạt động trong nhóm. Cô Từ tin tưởng hơn và bắt đầu thực hiện các đơn đặt hàng.

Ban đầu, người phụ nữ nhanh chóng nhận được tiền hoàn trả sau các đơn thành công và hoa hồng. Khi đơn hàng đã lên giá trị lớn, tài khoản cô Từ hiện thông báo bị trừ 650.000 NDT (2,4 tỷ đồng) được một khoảng thời gian nhưng người phụ nữ lại không được quản trị viên hoàn tiền. Chưa kịp phản ứng, cô Từ thấy nhóm chat bị giải tán, các tài khoản cô nhắn tin riêng cũng biến mất. 

Lúc này, cô Từ mới nhớ đến cuộc gọi cảnh báo và xác nhận được bản thân bị lừa. Người phụ nữ nhanh chóng báo cảnh sát địa phương. Nhờ việc theo dõi hoạt động của nhóm lừa đảo từ trước đó, lực lượng chức năng nhanh chóng tra soát dòng tiền và lấy lại được phần lớn số tiền đã mất cho cô Từ. Người gọi cho cô Từ là chuyên gia chống gian lận từ đồn cảnh sát nhưng người phụ nữ lại hiểu nhầm.

“Ứng dụng bạn tải xuống để đặt đơn hàng chứa những mã độc có khả năng đánh cắp thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng. Các hội nhóm hoạt động theo mô hình ‘đặt hàng – hoàn tiền’ phần lớn là do những kẻ lừa đảo dựng nên. Khi giá trị đơn hàng lớn, người tham gia mất nhiều tiền và chúng sẽ biến mất”, cảnh sát nói với cô Từ. 

Người phụ nữ gửi lời cảm ơn đến cảnh sát và hứa sẽ cảnh giác hơn với các hoạt động tương tự trên mạng xã hội.

Trước đó, năm 2023, cô Trương (Trung Quốc) làm quen với người bạn qua mạng tự nhận là “chuyên gia phân tích dữ liệu” ở nước ngoài. Người này giới thiệu cô Trương một trang web đầu tư nhận lãi cao. Cô Trương làm theo và nhận được hoa hồng giá trị. Chuyên gia an ninh mạng tại địa phương đã liên hệ người phụ nữ này để cảnh báo về nguy cơ bị lừa đảo qua mạng nhưng cô Trương từ chối nghe theo. Kết quả, người phụ nữ lừa mất 1,2 triệu NDT (hơn 4 tỷ đồng) trong nửa tháng khi nghe theo lời đối phương.

Trước đó, báo Người Lao Động cũng đăng tải bài viết với tiêu đề “Mất tiền chóng vánh từ cuộc gọi không lời”. Nội dung như sau:

Người dùng gọi lại các số điện thoại “nhá máy” có thể bị mất khoản tiền lớn

Thời gian gần đây, nhiều chủ sở hữu thuê bao di động nhận được các cuộc gọi không lời. Theo các chuyên gia bảo mật, đây là hình thức lừa đảo từng rất phổ biến ở nhiều nước và đã được cảnh báo.

Sập bẫy “cuộc gọi mồi”

Ông Phạm Nam (ngụ TP HCM) cho biết gần đây thường nhận các cuộc điện thoại nhưng không nghe người gọi nói gì, ông vẫn chờ khoảng 10-15 giây mới tắt máy.

“Các đầu số 0245…, 0248…, 0252…, 078… hoặc đầu số lạ 07… thường gọi đến, tôi đều bắt máy vì sợ bỏ lỡ cuộc gọi của shipper hay khách hàng. Sau khi tắt máy, tra cứu Zalo không thấy thông tin, tôi gọi lại thì cũng không có hồi âm. Tuy nhiên, khi tài khoản sim điện thoại hết tiền nhanh, tôi mới nghi đó là các cuộc gọi lừa đảo” – ông Nam nhớ lại.

Ông Trần Văn Thuận – nhân viên văn phòng tại quận 1, TP HCM – cũng cho hay gần đây có nhiều đầu số lạ như 056…, 0288…, 0245…, 0248…, 010… liên tục gọi mà không nói gì. Sau đó, ông gọi lại thì vẫn im lặng và tài khoản bị trừ hết tiền.

Ông Thuận giải thích: “Do tính chất công việc là dịch vụ nên khi có bất cứ cuộc gọi nào, tôi đều phải gọi lại để hỏi có vấn đề gì không. Tuy nhiên, sau khi bị số điện thoại lạ gọi mà không nói gì, tôi gọi lại thì tài khoản rất nhanh hết tiền. Đến nay, tôi thấy số lạ là không dám bắt máy”.

Theo một chuyên gia bảo mật, nguyên nhân có thể do lỗi kỹ thuật hoặc kẻ gian cố tình thực hiện cuộc gọi không lời nhằm khơi gợi sự tò mò, khiến người dùng gọi lại và có thể bị tính cước viễn thông cao bất thường. Tình trạng này thường được xem là “cuộc gọi mồi” – gọi trong tích tắc rồi tắt máy, để người dùng thấy cuộc gọi nhỡ mà gọi lại, kết quả sẽ tốn rất nhiều tiền trong vài giây ngắn ngủi.

Những kẻ lừa đảo sử dụng một thiết bị để điều khiển tự động các cuộc gọi theo dạng “nhá máy” đến hàng triệu thuê bao di động ngẫu nhiên trên toàn cầu. Hầu hết số điện thoại đều rất khó nhận diện do gần giống mã vùng điện thoại tại một số nơi ở Việt Nam. Vì vậy, người dùng thường gọi lại và bị trừ tiền trong tài khoản sim.

Không gọi lại khi số lạ “nhá máy”

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, đại diện nhà mạng VNPT cho biết những cuộc gọi như trên có thể xuất phát từ nước ngoài (QTE). Khi người nghe gọi lại sẽ bị tính cước cao vì gọi ra quốc tế. Đó là một dạng gọi mồi kiểu “nhá máy” hoặc gọi ngắn không nói gì để người nghe gọi lại vào các hướng mất cước cao.

Theo VNPT, nếu cuộc gọi xuất phát từ tổng đài dịch vụ hoặc hướng quốc tế, nhà mạng sẽ phải tính chi phí kết nối đến các tổng đài hoặc đầu số quốc tế này. Các đối tượng xấu có thể trục lợi từ khoản chi phí đó bằng cách chia sẻ lợi nhuận với bên tiếp nhận cuộc gọi.

Về mặt kỹ thuật, VNPT có hệ thống quan trắc lưu lượng cuộc gọi từ quốc tế. Nếu phát hiện hướng có lưu lượng tăng đột biến, trong đó phần lớn là các cuộc gọi không thành công (dạng “nhá máy”) hoặc cuộc gọi ngắn, VNPT sẽ chủ động chặn hướng hoặc nguồn phát sinh lưu lượng này nhằm giảm thiểu rủi ro cho khách hàng.

VNPT khuyến cáo chủ thuê bao không nên gọi lại số điện thoại lạ có dấu hiệu “nhá máy” hoặc gọi mà không nói gì, đặc biệt là các số quốc tế. Các đầu số quốc tế thường dài hơn bình thường và bắt đầu bằng “+xx” hoặc “00xx”, trong đó “xx” không phải là “84”. Các số điện thoại quốc tế gọi đến thường có độ dài lớn, bắt đầu bằng dấu “+” hoặc “00” nhưng không phải “+84” hay “0084”.

Theo ThS Phan Thanh Toản, giảng viên Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông – Bộ Khoa học và Công nghệ, kẻ lừa đảo thường sử dụng số điện thoại quốc tế tính cước cao từ những nước có mức phí viễn thông đắt đỏ (một số khu vực ở châu Phi, vùng Caribbean…) hoặc các số dịch vụ tính phí đặc biệt. Khi người dùng gọi lại, cuộc gọi sẽ bị chuyển qua các tuyến viễn thông quốc tế, dẫn đến phí kết nối cao ngay từ giây đầu tiên.

Do đó, người dùng tuyệt đối không gọi lại số lạ hoặc số liên tục “nhá máy” 1 – 2 giây. Khi không thể nhận diện được đó là cuộc gọi nhỡ hay “nhá máy”, chỉ nên gọi lại bằng số điện thoại khác còn ít tiền trong tài khoản để hạn chế tối đa thiệt hại. Nếu người dùng không có nhu cầu thì liên hệ nhà mạng để khóa các cuộc gọi, nhận quốc tế.

Theo một chuyên gia viễn thông, nhà mạng có thể sử dụng công nghệ để tự động chặn cuộc gọi có thời gian kết nối dưới một ngưỡng nhất định nếu đầu dây bên kia không có tín hiệu hội thoại. Chẳng hạn, nếu sau 5 giây đầu mà vẫn im lặng, cuộc gọi có thể bị hệ thống tự động ngắt để giảm nguy cơ lừa đảo.

“Người dùng có thể cài đặt ứng dụng Truecaller trên Play Store hoặc App Store để kiểm tra cuộc gọi có được xác thực hay không, từ đó cân nhắc có nên bắt máy nhằm tránh rủi ro lừa đảo” – chuyên gia này nhấn mạnh.