Đ.ột qu.ỵ (stroke) còn gọi là t. ai b. iến m. ạch m.au’ n.ão thường xảy ra do tình trạng mạch m. áu não bị tắc nghẽn đột ngột.

Hậu quả là các tế bào não được nuôi dưỡng bởi mạch m. áu tắc nghẽn bị ch. ết dần, dẫn đến mất chức năng thần kinh, biểu hiện bằng dấu hiệu như nói ngọng, méo miệng, liệt tay chân cùng bên…. Nặng hơn, gây thoát vị não, chèn ép vùng thân não, gây rối loạn hô hấp, tim mạch và có thể gây t. ử v. ong.

Những thực phẩm tăng nguy cơ đ. ột qu. ỵ

Có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ đ. ột qu. ỵ, trong đó chế độ ăn uống là một trong những nguyên nhân không thể không nhắc tới. Bác sĩ Jonathan Zeilinger (Anh) đã nêu ra một số loại thực phẩm cần tránh để giảm nguy cơ bị đ. ột qu. ỵ. Ông đặc biệt khuyến nghị không nên ăn 4 loại thực phẩm sau để động mạch không bị tắc nghẽn, gồm:

– Các loại thịt siêu chế biến

– Bơ

– Bánh quy

– Đồ chiên rán nhiều dầu mỡ

Bác sĩ cảnh báo những loại thực phẩm tăng nguy cơ đ. ột qu. ỵ, hóa ra lại là món nhiều người thích ăn.

Bác sĩ Jonathan cho biết: “Phần lớn những cơn đ. ột qu. ỵ có liên quan đến việc tích tụ mỡ và dần hình thành các mảng xơ vữa trong động mạch, từ đó khiến quá trình cung cấp máu cho não bị tắc nghẽn. Chính những thực phẩm có lượng dầu mỡ cao sẽ góp phần làm tăng nguy cơ x. ơ v. ữa đ. ộng m. ạch và dễ dẫn đến đ. ột qu. ỵ.”

Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa trong các loại thực phẩm như thịt siêu chế biến (xúc xích, dăm bông, thịt hộp…), bơ, bánh quy, đồ chiến rán nhiều dầu mỡ chính là thủ phạm chính.

Ngoài ra, cũng có những loại thực phẩm khác cũng có thể làm tăng nguy cơ đ. ột qu. ỵ. Bác sĩ Jonathan thông tin thêm: “Huyết áp cao cũng có thể thúc đẩy quá trình hình thành các mảng xơ vữa động mạch. Chính vì vậy, việc hấp thụ quá nhiều muối và những thực phẩm lượng calo cao dẫn đến huyết áp tăng đột ngột cũng sẽ làm tăng nguy cơ đ. ột qu. ỵ.”

Không chỉ vậy, những thực phẩm có lượng đường cao như các loại đồ uống có gas, bánh ngọt… cũng là yếu tố quan trọng làm tăng nguy cơ đ. ột qu. ỵ. Một phần là do những thực phẩm này có khả năng dẫn đến tăng cân và tiểu đường type 2, từ đó gây tổn thương và viêm động mạch.

Bác sĩ cảnh báo những loại thực phẩm tăng nguy cơ đ. ột qu. ỵ, hóa ra lại là món nhiều người thích ăn.

Những thực phẩm giúp giảm nguy cơ đ. ột qu. ỵ

Rau củ và trái cây

Bổ sung một phần trái cây và rau xanh vào chế độ ăn hàng ngày có thể giảm tới 10% nguy cơ đột quỵ. Nên đặt mục tiêu ăn ít nhất năm phần trái cây và rau củ mỗi ngày (một phần tương đương với khoảng 80g).

Bởi trong trái cây và rau quả chứa nhiều loại vitamin, khoáng chất, chất xơ và các chất chống oxy hóa như vitamin A, C và E và beta-caroten, có thể giúp ngăn ngừa tổn thương động mạch mà không cần uống thuốc bổ sung các loại thực phẩm chức năng.

Bác sĩ Jonathan nói thêm: “Các loại rau củ, trái cây được cho là có tác dụng hạ huyết áp, chứa các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ động mạch. Chất xơ có nhiều trong rau củ cũng góp phần giảm mỡ máu bằng cách liên kết với cholesterol trong ruột.”

Chất béo tốt

Một số chất béo tốt như chất béo bão không hòa đơn và đa là các loại chất béo không đông đặc ở nhiệt độ thường, có thể tìm thấy trong các loại hạt, dầu olive, đậu… nếu được bổ sung một cách hợp lý có thể làm giảm mức cholesterol, giúp ngăn chặn các động mạch bị tắc nghẽn do cục máu đông và đẩy lùi nguy cơ đ. ột qu. ỵ.

Cùng với đó, bổ sung các loại axit béo thiết yếu như omega 3 và omega 6 cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe. Những axit béo này giúp thành động mạch khỏe mạnh, điều hòa quá trình đông máu và hạ huyết áp. Omega 3, omega 6 thường được tìm thấy các loại dầu cá hoặc các loại hạt (óc chó, hạt lanh, đậu nành).

Dấu hiệu đột quỵ

Các dấu hiệu của đột quỵ có thể được ghi nhớ bằng từ viết tắt FAST.

– Khuôn mặt (Face): Gương mặt người bệnh có thể bị lệch sang một bên, không thể cười được. Miệng hoặc mắt có thể bị cụp xuống.

– Cánh tay (Arms): Người nghi ngờ bị đ. ột qu. ỵ có thể không nhấc được một hoặc cả hai cánh tay và giữ chúng trong một khoảng thời gian nhất định.

– Lời nói (Speech): Người mắc chứng đ. ột qu. ỵ có thể bị líu lưỡi hoặc hoàn toàn không thể nói được dù có vẻ tỉnh táo. Người bệnh cũng có thể gặp khó khăn trong việc hiểu những gì người khác nói.

– Thời gian (Time): Nếu người bệnh có những dấu hiệu trên cần lập tức đưa đến cơ sở y tế gần nhất để giảm thiểu tổn hại sức khỏe do đ. ột qu. ỵ mang đến.

PHÒNG NGỪA ĐỘT QUỴ BẰNG LỐI SỐNG LÀNH MẠNH

Tiến sĩ Manish Gupta, Khoa Thần kinh, Bệnh viện Jaypee (Noida- Ấn Độ) cho biết, lối sống lành mạnh không chỉ giúp ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ mà còn có lợi giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh khác.

Ăn uống lành mạnh

Ngoài việc giữ cho thân hình đẹp, khỏe mạnh, có thói quen ăn uống hợp lý, lành mạnh sẽ giúp bảo vệ cơ thể theo nhiều cách.

Ví dụ, tiêu thụ một chế độ ăn uống nhiều chất xơ và đồ tươi sống, hạn chế muối, chất béo… có thể giúp ngăn ngừa đột quỵ.

Tiếp tục vận động

Tập thể dục giúp giải tỏa stress, căng thẳng, giúp cải thiện giấc ngủ, giảm lượng cholesterol xấu, tăng tuần hoàn máu; làm giảm các yếu tố nguy cơ như béo phì, huyết áp cao, xơ vữa động mạch… Do đó, làm giảm nguy cơ đột quỵ não và khiến bạn cảm thấy khỏe và đẹp hơn.

Hãy chọn bất kỳ hoạt động thể chất nào, nhưng nhớ tập phải đều đặn hằng ngày.

Tránh hút thuốc

Khả năng bạn bị đột quỵ não gây tử vong sẽ tăng lên khi bạn hút thuốc nhiều hơn.

Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. Với những bệnh nhân đã có xơ vữa động mạch, thuốc lá sẽ thúc đẩy quá trình này mạnh mẽ hơn… Đây là yếu tố nguy cơ thúc đẩy bệnh đột quỵ

Duy trì kiểm soát huyết áp

Huyết áp cao có thể làm hỏng động mạch. Điều này do áp lực dòng chảy của máu lên thành động mạch tăng cao trong thời gian dài có thể gây tổn thương tim, làm hỏng thành mạch máu, gây nhiều biến chứng nguy hiểm và tạo điều kiện hình thành cục máu đông trong mạch máu não. Đây là nguyên nhân dẫn đến đột quỵ.

Do đó, cần kiểm soát huyết áp như: Kiểm tra chỉ số huyết áp thường xuyên; duy trì cân nặng hợp lý; thể dục thường xuyên; có chế độ ăn ít chất béo, nhiều chất xơ, giảm muối, hạn chế uống rượu và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ…

Hạn chế uống rượu

Bạn nên tiết chế việc sử dụng rượu vì rượu làm tăng huyết áp, góp phần đáng kể vào đột quỵ. Ngoài ra, nồng độ cồn cao có thể nhanh chóng làm tăng huyết áp lên mức cao hơn.

Kiểm soát cholesterol

Những người có cholesterol cao dễ bị đột quỵ vì lượng cholesterol dư thừa có thể đi đến các động mạch của cơ thể, khiến động mạch bị thu hẹp và tăng nguy cơ đột quỵ.

Thực hiện lối sống lành mạnh có thể làm giảm cholesterol giúp ngăn ngừa đột quỵ.

Quản lý tốt bệnh tiểu đường

Lượng đường cao là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra đột quỵ. Người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ bị xơ vữa động mạch và tăng nguy cơ huyết áp cao, cholesterol cao và béo phì… là những yếu tố nguy cơ của đột quỵ.

Do đó, cần kiểm tra theo dõi đường máu thường xuyên, khám sức khỏe định kỳ và thực hiện lối sống lành mạnh, sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát tốt bệnh.

Tránh căng thẳng, stress

Stress hay căng thẳng là phản ứng có lợi của cơ thể, để bảo vệ với những kích ứng nào đó. Tuy nhiên căng thẳng mãn tính, stress kéo dài có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Stress cũng có thể làm trầm trọng thêm các yếu tố nguy cơ khác của đột quỵ như huyết áp cao, cholesterol cao, béo phì, đái tháo đường, bệnh tim… Tất cả những điều này là yếu tố nguy cơ cao của đột quỵ.

Vì vậy, hãy kiểm soát tốt căng thẳng, stress nếu chúng xảy ra. Đối với những người bị trầm cảm, cần trao đổi với bác sĩ để được ứng phó thích hợp.