Thị trường lao động luôn thay đổi theo sự phát triển của công nghệ và nhu cầu xã hội. Trong 5 năm tới, nhiều ngành nghề có thể đối mặt với tình trạng dư thừa nhân sự do tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) và quá trình chuyển đổi số. Vì vậy, việc lựa chọn ngành nghề phù hợp ngay từ bây giờ sẽ giúp các bạn trẻ hạn chế rủi ro thất nghiệp và định hướng sự nghiệp bền vững.
Dưới đây là bốn lĩnh vực được dự báo sẽ có nguy cơ dư thừa lao động trong thời gian tới.
Tài chính – Ngân hàng
Ngành Tài chính – Ngân hàng đang chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ do sự phát triển của công nghệ. Theo một báo cáo gần đây, trong vòng 3 – 5 năm tới, khoảng 200.000 lao động trong ngành này có thể bị cắt giảm khi AI ngày càng thay thế con người trong nhiều công việc.
Khảo sát của Business Insider cho thấy nhiều giám đốc ngân hàng dự kiến sẽ tinh giản khoảng 3% lực lượng lao động, đặc biệt ở các vị trí văn phòng, vận hành trung gian, phân tích dữ liệu và viết báo cáo.
Tại các tập đoàn tài chính lớn như Citigroup, JPMorgan Chase và Goldman Sachs, gần 25% nhân sự tham gia khảo sát dự đoán mức cắt giảm có thể dao động từ 5 – 10%. Xu hướng này là điều khó tránh khỏi khi các ngân hàng ứng dụng AI để tối ưu hóa chi phí vận hành.
Kế Toán – Nguy Cơ Dư Thừa Nhân Sự
Kế toán là một lĩnh vực quan trọng trong hoạt động tài chính của doanh nghiệp, đảm nhận việc ghi chép, kiểm toán và báo cáo tài chính. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, nhiều vị trí trong ngành này đang dần trở nên dư thừa.
Theo ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT, quá trình chuyển đổi số và việc loại bỏ dần các thủ tục giấy tờ có thể khiến khoảng 85% nhân sự kế toán mất việc trong tương lai, ngay cả với những người có nhiều năm kinh nghiệm.
Để thích nghi với sự thay đổi này, các chuyên gia kế toán cần không ngừng nâng cao kỹ năng, đặc biệt là khả năng phân tích dữ liệu và sử dụng công nghệ hiện đại trong công việc.
Dịch Thuật – Sự Thay Thế Của AI
Sự phát triển của các công cụ dịch thuật ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) như ChatGPT, DeepL hay Google Dịch đang làm thay đổi ngành biên – phiên dịch. Trước đây, con người phải trực tiếp tra cứu và dịch văn bản, nhưng hiện nay, AI có thể thực hiện công việc này một cách nhanh chóng, chính xác và hiệu quả hơn.
Một số thử nghiệm thực tế cho thấy chất lượng dịch thuật của AI, đặc biệt là ChatGPT, đã cải thiện đáng kể so với Google Dịch. Khi các công ty tiếp tục đầu tư phát triển các mô hình ngôn ngữ tiên tiến, nhu cầu tuyển dụng biên dịch viên, đặc biệt là nhân sự mới vào nghề, có thể suy giảm.
Nhiều doanh nghiệp thậm chí có xu hướng không tuyển thêm nhân sự dịch thuật hoặc cắt giảm đội ngũ hiện tại, do AI có thể đảm nhiệm công việc với hiệu suất vượt trội.
Công nghệ và Khởi nghiệp
Ngành công nghệ phát triển với tốc độ chóng mặt, nhưng không phải lúc nào cũng đảm bảo sự ổn định cho người lao động. Theo The New York Times, từ tháng 4/2023 đến nay, khoảng 135.000 nhân sự trong lĩnh vực công nghệ và khởi nghiệp đã bị sa thải.
Đặc biệt, lập trình viên – nhóm lao động từng được săn đón nhất – đang đối mặt với nhiều thách thức khi trí tuệ nhân tạo ngày càng phát triển. Báo cáo của CompTIA cho thấy số lượng tin tuyển dụng lập trình viên có kinh nghiệm đã giảm 56% trong 5 năm qua, trong khi các vị trí không yêu cầu kinh nghiệm giảm đến 67%.
AI đang tạo ra những biến động lớn trên thị trường lao động, buộc nhân sự trong ngành công nghệ phải liên tục nâng cao kỹ năng để thích nghi và duy trì vị thế trong môi trường cạnh tranh.
Trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển, những ngành nghề như kế toán và dịch thuật đối mặt với nguy cơ dư thừa nhân sự. Để không bị đào thải, người lao động cần nhanh chóng thích nghi, trau dồi kỹ năng và tận dụng công nghệ để nâng cao giá trị của mình.