Tuyến tụy là cơ quan nằm ở vùng bụng, ngay phía sau dạ dày có chức năng hỗ trợ tiêu hóa thức ăn và kiểm soát lượng đường trong máu.
Theo Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới, ung thư tuyến tụy là loại ung thư phổ biến thứ 12 trên toàn thế giới. Theo thống kê thì có khoảng 95% người mắc ung thư tuyến tụy sẽ tử vong và đa số chỉ phát hiện khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn muộn.
Số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2020 cho thấy ung thư tuyến tụy là nguyên nhân gây tử vong xếp hàng thứ 7 trong tất cả các loại ung thư trên toàn cầu.
Ảnh minh họa.
Hiện nay, y học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân cụ thể gây ra ung thư tuyến tụy. Tuy nhiên, các thói quen sinh hoạt không lành mạnh có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, chẳng hạn như hút thuốc lá; lạm dụng rượu bia; chế độ ăn uống kém lành mạnh, giàu chất béo, lười vận động gây thừa cân, béo phì; gia đình có người mắc ung thư tuyến tụy; bệnh nhân mắc viêm tụy mạn tính; tiếp xúc với hóa chất và kim loại nặng.
Ở giai đoạn đầu, người mắc ung thư tuyến tụy hầu như không có bất cứ biểu hiện nào. Chỉ khi khối u phát triển đến một mức độ nhất định thì cơ thể người bệnh mới xuất hiện một số triệu chứng điển hình.
Julie McFadden, một y tá tại Los Angeles, California (Mỹ) chuyên chăm sóc những người đang bước vào giai đoạn cuối của cuộc đời, cho biết: “Ung thư tuyến tụy rất nguy hiểm vì thường được phát hiện ở giai đoạn muộn”. Tuy nhiên, theo y tá McFadden có 4 dấu hiệu sớm của bệnh, nếu phát hiện được sẽ có thể cứu sống bệnh nhân.
Đau bụng và đau lưng
Đau bụng hoặc đau lưng có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến tụy. Y tá McFadden cho hay: “Bệnh nhân có thể bị đau bụng hoặc đau ở khu vực giữa lưng. Cơn đau không quá nghiêm trọng nhưng thường diễn ra âm ỉ”.
Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương Quốc Anh cho biết: “Bệnh nhân mắc ung thư tuyến tụy thường đau ở phần trên của bụng và lưng. Cơn đau có thể nặng nề hơn khi người bệnh ăn hoặc nằm và dễ chịu hơn khi bệnh nhân nghiêng người về phía trước”.
Mối liên hệ giữa tăng đường huyết và ung thư tuyến tụy
Bỗng dưng bị tăng đường huyết hoặc phát hiện mắc tiểu đường mà không liên quan tới chế độ ăn uống, tăng cân hoặc lối sống có thể là dấu hiệu của ung thư tuyến tụy.
Theo Mạng lưới Hành động về Ung thư tuyến tụy, bệnh tiểu đường có thể là yếu tố nguy cơ hoặc là triệu chứng của ung thư tuyến tụy. “Ung thư tuyến tụy có nhiều khả năng xảy ra ở những người mắc bệnh tiểu đường lâu năm (trên 5 năm) so với những người không mắc bệnh tiểu đường”, cơ quan này cho hay.
Mạng lưới Hành động về Ung thư tuyến tụy cũng cho biết, các nghiên cứu cho thấy bệnh tiểu đường mới khởi phát ở những người trên 50 tuổi có thể là triệu chứng sớm của ung thư tuyến tụy. Sự thay đổi đột ngột về mức đường huyết ở bệnh nhân tiểu đường đã kiểm soát được bệnh cũng có thể là dấu hiệu của ung thư tuyến tụy.
Giảm cân không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu ung thư tuyến tụy
Y tá McFadden cho biết giảm cân không rõ nguyên nhân là triệu chứng “chính” cần chú ý của ung thư tuyến tụy.
“Hầu như bệnh nhân ung thư tuyến tụy đều gặp phải tình trạng giảm cân không rõ lý do. Một số bệnh nhân cho biết họ ăn rất nhiều nhưng vẫn giảm cân”, y tá McFadden chia sẻ.
Vàng da cảnh báo ung thư tuyến tụy
Vàng da, vàng mắt có thể là dấu hiệu sớm của ung thư tuyến tụy. Mayo Clinic cho biết thêm ngoài vàng da, vàng mắt, bệnh nhân có thể có nước tiểu sẫm màu và phân nhạt màu.
Qua đó, nữ y tá nhấn mạnh nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào trong số các triệu chứng kể trên, mọi người cần đi khám để tìm hiểu nguyên nhân và để cứu sống chính mình nếu không may đã mắc ung thư tuyến tụy.
