Gạo chứa hàm lượng cadimium quá cao

Không phải ai cũng biết rằng cadimium là một trong những nguyên tố kim loại nặng có thể ảnh hưởng không tốt cho thận và hệ thần kinh con người. Nếu như nước và đất trồng lúa có chứa hàm lượng chất này cao thì lúa thu hoạch ở đây cũng chứa hàm lượng cadimium vượt quá quy định.

Nếu sử dụng loại gạo này trong thời gian dài sẽ gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng về thận và thần kinh. Vì thế bạn có thể kiểm tra cẩn thận trước khi mua gạo hoặc giảm nguy cơ hấp thụ cadimium thông qua đa dạng hoá chế độ ăn uống.

Gạo tẩm hương liệu

Thông thường, mọi người thường rất thích những hạt gạo có mùi thơm vì khi nấu lên sẽ rất hấp dẫn. Tuy nhiên bạn cũng nên biết rằng để hạt gạo có mùi thơm như vậy, người ta thường sử dụng nhiều phụ gia và hương liệu. Nếu mua phải gạo từ các cơ sở kém uy tín, rất có thể bị ảnh hưởng đến sức khoẻ.

Đây là loại gạo bị phun tẩm hóa chất có chứa cadmium và chứa hoạt chất thuộc nhóm phốt pho để diệt mọt, nấm mốc và sử dụng một số loại hương liệu để tạo mùi hương hấp dẫn như hương lài, hương cốm lúa mới, hương dừa… Nguyên nhân là do gạo khi nhập vào kho hay xảy ra tình trạng bị nấm mốc hoặc gạo bình thường nhưng muốn nâng cao giá thành thì tẩm hương liệu vào thành gạo thượng hạng, gạo đặc sản để bán.

Gạo có sử dụng hóa chất, hương liệu tạo mùi thường sẽ có màu trắng bóng, quan sát kỹ túi gạo sẽ thấy xuất hiện những hạt vàng. Khi nấu lên, lúc đầu cơm có mùi thơm như mùi gạo nếp nhưng lâu dần có mùi hắc, khi bay hết hơi không còn mùi nữa. Hạt cơm nấu chín cũng bở tơi bông chứ không mềm dẻo như gạo chuẩn.

Hóa chất bảo quản gạo có chứa cadmium – loại hóa chất có thể gây bệnh suy thận. Các chế phẩm diệt côn trùng dạng bình xịt của Trung Quốc dùng để phun ngoài bao gạo được xác định có chứa hoạt chất thuộc nhóm phốt pho, khi tồn lâu trong môi trường sẽ gây nhiễm độc đường hô hấp và mềm hóa xương. Ăn thường xuyên gạo có tẩm hương liệu quá nhiều sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe nhất là các bệnh trực tiếp đến gan và thận. Không những thế, một số loại còn có thể kích thích vị giác, dễ gây nghiện.

Gạo đánh bóng, gạo bị tẩy trắng

Chà xát là quá trình tách lớp vỏ trấu ra khỏi hạt lúa, lau bóng là quy trình sau chà xát, khi còn một lớp cám gạo bám trên hạt gạo nên phải lau gạo bằng máy mới tróc lớp cám. Một lượng nước vừa phải sẽ được phun vào hạt gạo đủ để cám trôi ra, rồi máy sẽ lau khô lại. Gạo trắng được xay xát và lau bóng kỹ trông rất bắt mắt, khi ăn thì cơm cũng dẻo và ngon miệng hơn.

Nhiều người nghĩ rằng, những loại gạo có hạt đều, trắng bóng và có hương thơm khi nấu thành cơm sẽ tăng độ ngon, dễ ăn lại tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, theo PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh – Chuyên gia dinh dưỡng Bệnh viện Medlatec lại cho rằng loại gạo khi được đánh bóng kỹ sẽ không còn các chất xơ, vitamin và khoáng chất mà chỉ còn lõi gạo, mặc dù lúc ăn sẽ ngon miệng nhưng sẽ đói rất nhanh, lâu dần gây nên hiện tượng thừa và tích trữ mỡ vì lượng tinh bột cao.

Mặc dù những hạt gạo được đánh bóng có bề ngoài sáng bóng và khá mịn nhưng trên thực tế, hàm lượng chất dinh dưỡng trong chúng không còn cao như ban đầu. Quá trình đánh bóng đã khiến lớp cám bên ngoài và nhiều chất dinh dưỡng trên bề mặt hạt gạo bị bào mòn, làm giảm giá trị dinh dưỡng…

Không những vậy, nhiều cơ sở sản xuất còn sử dụng các chất không đảm bảo an toàn để đánh bóng như bột talc hoặc formaldehyde nên nếu thường xuyên ăn trong thời gian dài có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ.

Tẩy trắng gạo là quá trình sử dụng các hóa chất, chà xát lại hạt gạo để trở về màu trắng tự nhiên. Hóa chất thường được dùng để tẩy trắng gạo là benzoyl peroxide và có những loại chất tẩy trắng khác như: Oxalic axit, nước Javen, Natri Sulfit…Việc tẩy trắng chỉ xảy ra khi các đại lý gạo tồn kho các loại gạo bị nấm mốc, kém chất lượng xuống màu và đưa trở lại nhà máy xay xát gạo.

Với loại gạo được tẩy trắng, cơm chín nhanh và nở nhiều gấp 2 – 3 lần bình thường nhờ hóa chất. Ví dụ, 10kg gạo làm trắng bằng hóa chất thì khi nấu sẽ nở bằng 20kg gạo không dùng chất tẩy trắng. Khi ăn phải gạo đã tẩy, nếu bị ngộ độc sẽ gây nên nôn ói, chóng mặt, tiêu chảy. Về lâu dài sẽ gây ra suy gan và thận, có thể bị ung thư.

Do đó, để mua được gạo mới, bạn cần phải ngửi thật kỹ, gạo dùng chất tẩy trắng có mùi thơm nồng, còn gạo mới bình thường thì mùi thơm dịu.

Ngoài ra, khi mua gạo bạn cũng tránh mua loại gạo này:

Gạo mốc

Nếu bảo quản gạo trong môi trường ẩm ướt và dài ngày, hạt gạo của bạn có thể bị hư hại và mốc. Khi đó, chúng sẽ sinh ra các vi khuẩn có hại và chất aflatoxin, gây tổn tại đến các cơ quan như gan, thận… Kể cả đã loại bỏ phần bị mốc này thì trong hạt gạo vẫn tồn tại chất độc và không phù hợp để chế biến món ăn.

Gạo cũ

Gạo cũ chính là những hạt gạo được bảo quản trong thời gian dài và “quá lâu”. Vì chúng thường chịu ảnh hưởng của các yếu tố môi trường nên chất dinh dưỡng có thể bị mất đi và sinh ra các chất có hại như aflatoxin, một chất có thể gây ung thư cũng như tổn hại đến các chức năng gan, thận… Vì thế nếu thấy gạo đã được bảo quản trong thời gian dài, bạn không nên ăn để tránh “rước hoạ vào thân”.

Cách chọn gạo ngon bổ và an toàn

Tập trung vào chất lượng hạt gạo

Khi mua gạo, bạn có thể quan sát vào bề ngoài của chúng. Những hạt gạo ngon, chất lượng cao thường có kích cỡ đồng đều, hạt mịn và không chứa nhiều tạp chất. Màu sắc của chúng cũng sáng vừa phải và hơi vàng.

Ngoài ra, gạo ngon thường có mùi thơm, không bị hăng hay chua.

Mua gạo mới thu hoạch hoặc mới sản xuất

Để mua được gạo chất lượng tốt, bạn nên tìm đến các cơ sở hoặc thương hiệu lớn, có bao bì ghi rõ nguồn gốc, thời gian sản xuất, thời gian sử dụng… Đặc biệt, nếu có người quen trồng lúa, bạn nên tìm mua sau mỗi vụ thu hoạch và chọn gạo mới để ngon ngọt và thơm hơn.

Không những vậy, bạn chỉ nên mua số lượng gạo vừa phải, tránh mua nhiều một lúc vì sẽ dẫn đến tình trạng để lâu ngày, gây ẩm mốc…

-Lựa chọn gạo của người nông dân: Nên thu mua lúa gạo của người dân sau vụ thu hoạch vì sẽ giúp bạn yên tâm hơn về chất lượng và mùi vị.

-Lựa chọn gạo của những thương hiệu lớn: Vì những thương hiệu lớn đã được kiểm định về an toàn, chất lượng cũng như độ vệ sinh thực phẩm và được nhiều người tin dùng. Tuy nhiên, hãy chú ý thời hạn loại gạo mà mình định mua nhé.

-Nhìn bằng mắt thường: Lựa chọn hạt gạo đều, màu trắng đục, hơi bóng sáng. Ngửi thấy mùi hương tự nhiên nhẹ nhàng, thoang thoảng không có mùi ẩm mốc, mối mọt. Khi cho vài hạt gạo vào miệng và nhai, nếu thấy gạo có vị ngọt nhẹ, thơm là gạo ngon.

Cách bảo quản gạo tốt nhất sau khi mua

Nếu bạn mua gạo ở siêu thị hay các bao gạo đã đóng gói sẵn cần để ý đến ngày sản xuất, ngày càng gần thì gạo càng mới.

Trong trường hợp mua lẻ ở các cửa hàng bán lẻ thì tốt nhất bạn nên mua vừa phải, đảm bảo lượng gạo ăn trong thời gian ngắn. Như vậy sẽ không sợ gạo bị để lâu, ẩm mốc trong nhà vừa để đón mùa gạo mới.

Ngoài ra gạo không ưa nước, dễ nấm mốc. Do đó lý tưởng nhất bạn nên trữ gạo trong các lọ có nắp đậy kín, để nơi khô thoáng trong tủ hoặc kệ bếp, tránh trực tiếp với ánh nắng và nhiệt độ cao vì những yếu tố này có thể làm gạo giảm chất lượng và hàm lượng dinh dưỡng.